Монгол улс маань саяхан Дэлхийн банкнаас гаргасан шинэ аргачлалаар нэг хүнд ногдох Дотоодын Нийт Бүтээгдэхүүн(ДНБ)-ий хэмжээ нь 1639,0 ам долларт хүрч дунд орлоготой улсуудын тоонд оржээ. Сайхан мэдээ бусуу. Гэтэл бодит байдал ямар байгаа билээ, хүмүүс нь ядуу хэвээрээ л байна. Хөгжилтэй орнуудын хувьд нэг хүнд ноогдох ДНБ нь манайхтай харьцуулашгүй өндөр байгаа бөгөөд тухайлбал Япон Улсын нэг хүнд ноогдох ДНБ нь 45000 орчим доллар гэж байгаа. Хөгжлөөрөө Японтой дүйж очино гэвэл 43000 гаруй долларын зөрүүг яаж гүйцээх вэ? нэг бол Японы ДНБ-ийг өөрийн улсын хэмжээ хүртэл багасгах(энэ мэдээж бүтэхгүй санаа, гэхдээ Монгол Улсын гавъяат эдийн засагч нарыг Япон улсад аваачаад ажиллуулбал бүтэж магадгүй.....) эсвэл, эсвэлсээд байх юу байхав өөрсдөө ДНБ-нхээ хэмжээг л ихэсгэж байж л хөгжих нь тодорхой байх шив дээ.
Монгол Улсыг нэгэн айл гээд жишээлээд бодвол, ямар ч айлын зарлага нь орлогоосоо давж байвал тэр айл баяжих уу, ядуурах уу. Мэдээж ядуурах нь гарцаагүй. Баяжихыг хүсвэл зарлагаа орлогоосоо багасгах, эсвэл орлогоо зарлагаасаа ихэсгэхээс өөр арга байхгүй. Зарлагаа орлогоосоо багасгах, эсвэл орлогоо зарлагаасаа багасгах гэдэг нь адил мэт боловч ялгаатай юм. Эхнийх нь бага орлогодоо тохируулж зарлагаа багасгах, дараагийнх нь зарлагаасаа давсан орлоготой болох гэсэн үг.
Монгол Улсын хувьд энэ нь юу гэсэн үг вэ? гэхээр “Гадаад худалдааны блансыг ашигтай болговол” Монгол Улсын орлого зарлагаасаа давна. Өөрөөр хэлбэл Импортлосон бараа бүтээгдэхүүний нийт үнийн дүнгээс Экспортлосон бараа бүтээгдэхүүний үнийн дүн илүү гарсаны дараа л Монгол Улс баян болно.
Үүнээс наана хичнээн 40000 айлын орон сууц хөтөлбөр хэрэгжүүлээд ч, иргэн бүрд Эрдэнийн хишиг, Эх орны хувь өгөөд ч Монгол Улс баян болж иргэдийн амьдрал сайжрахгүй. Энэ сайхан амлалтууд яагаад хэрэгжихгүй байна вэ? хамгийн гол нь мөнгө байхгүй болохоор л хэрэгжихгүй байгаа юм.
Өнөө нэг айл өрхтэйгээ зүйрлэвэл зарлага нь орлогоосоо давсан буюу цалин нь амьдралд нь хүрэлцдэггүй айл шинэ орон сууц барих, мөн хүүхэд бүртээ сар бүр Эцгийн хишиг, Эхийн хувь гэж нэрлэсэн мөнгө өгөөд байж чадахгүй нь ойлгомжтой биз дээ.
Монгол Улсын Гадаад худалдааны бланс эерэг буюу ашигтай болж илүү гарсан мөнгөөрөө хуримтлал үүсгэж байж л дээрх алдартай хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлнэ шүү дээ. Тэгвэл Гадаад худалдааны блансыг яаж ашигтай болгох вэ? Одоогийн импортлож байгаа бараа бүтээгдэхүүнүүдээ импортлодогоороо импортлоод харин экспортын бараа бүтээгдэхүүн их хэмжээгээр үйлдвэрлэж гадаад улсуудад зарах. Энэ ч бүтэхгүй арга зам байх. Учир нь бид шинэ технологи, шинэ бараа үйлдвэрлэх хүчин чадал, нөөц бий билүү, өөрсдөө бараг юм үйлдвэрлэдэггүй байж шинэ бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, шинэ технологи бодож олно гэдэг бол мөддөө бүтэх арга зам бол биш байна. Нөгөө нэг арга зам нь импортоор авдаг бараа бүтээгдэхүүнээ аль болох л дотооддоо үйлдвэрлэн импортыг багасгаж, экспортын бараа бүтээгдэхүүн илүү их хэмжээгээр үйлдвэрлэж экспортлох нь арай боломжтой санагдаж байна.
Иймээс Төр засгаас импортын бүтээгдэхүүнийг орлох бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж байгаа компаниудыг дэмжиж төрөл бүрийн татвараас чөлөөлж дэмждэг баймаар юм. Мөн экспортын бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг үндэсний(монгол эзэнтэй гэсэн үг, мөнгө нь Монголд л үлдэнэ шүү дээ) компаниудыг ч гэсэн зүйл бүрээр дэмждэг тогтолцоотой болмоор юм. Ингэвэл Монголын ДНБ-ний хэмжээ өсөж, Гадаад худалдааны бланс ашигтай болно гэж бодож байна. Гэтэл манай төр харин ч эсрэгээрээ гадаадын компаниудыг л дэмжээд татвараас чөлөөлөөд л байх юм даа. Жишээ нь Мобиком, Бороогоулд гээд дурдвал маш олон компаниуд хөврөх биз. Дашрамд хэлэхэд гар утас хэрэглэгчид Үндэсний оператор(Монгол эзэнтэй) компаниараа үйлчлүүлж, хэрэглэгч нь болвол Монгол Улсын хөгжилд бага гэлтгүй хувь нэмэр оруулах юм шүү дээ. Учир нь дээрх Гадаад худалдааны блансд ашигтайгаар нөлөөлөх бөгөөд Монгол улсын мөнгө Монголдоо үлдэх учир.
2009 оны 7 дугаар сар 31
No comments:
Post a Comment